Hoe vinden honden de weg terug naar huis?

Honden zijn trouwe huisdieren. Zelfs als ze honderden kilometers van huis door hun baasje worden achtergelaten, zijn ze vastberaden om weer terug naar huis te lopen. Maar hoe weten ze de weg terug? Onderzoekers denken daar inmiddels het antwoord op te hebben.

Het duurt soms weken tot maanden voordat een hond weer voor de deur staat, maar het lukt ze vrijwel altijd om de weg terug naar huis te vinden. Wetenschappers hebben lang voor een raadsel gestaan, maar met de huidige techniek is het toch gelukt om een antwoord te krijgen op deze vraag.

Dieren vinden de weg terug naar huis

Er zijn verschillende films gemaakt over de avonturen van honden die onderweg zijn naar hun oude baasjes. A Dog’s Journey (2019) en Homeward Bound: The Incredible Journey (1993) zijn hier twee voorbeelden van. In deze films weten honden feilloos de weg terug naar huis te vinden.

In het echte leven is dat ook zo. Het zal niet de eerste keer zijn dat een hond helemaal in zijn eentje kilometers terug naar huis loopt. Honden zijn hier overigens niet alleen in, ook duiven, vissen en katten zijn in staat om over lange afstanden te navigeren, maar hoe kan dat toch?

Wetenschappers hebben hier een aantal antwoorden op gevonden. Zeezoogdieren en vleermuizen maken gebruik van een natuurlijke sonar, terwijl duiven een mineraal in hun snavel hebben waarmee ze gebruik kunnen maken van het magnetische veld rond de aarde. Mieren gebruiken geurmoleculen en bijen herinneren geuren van een bepaalde route.

Op deze manier vinden honden hun weg terug naar huis

Ten eerste is het reukvermogen van een hond uitzonderlijk goed. Ze kunnen een locatie aan een geur verbinden. Alleen wordt dat moeilijk als het om een lange afstand gaat. Recent onderzoek heeft uitgewezen dat honden een molecuul – cryptochrome II – bezitten, dat magnetische velden kan detecteren.

Dit molecuul regelt het biologische ritme van de hond. Daarom weet een hond wanneer het tijd is om te eten, of om uitgelaten te worden. Wolven en beren beschikken ook over cryptochrome II en zijn daardoor in staat om in de natuur over lange afstanden te migreren. Mensen hebben daar een vliegtuig of een ander voertuig met kunstmatige navigatie voor nodig.

Op de een of andere manier weet een hond dankzij dit molecuul een lijntje te leggen naar plekken waar hij eerder is geweest. Hij slaat een eerdere locatie als het ware op, maar uiteraard anders dan wij doen met Google Maps. Bij honden draait het om een gevoel. Externe factoren, zoals licht en temperatuur hebben overigens geen invloed op zijn biologische ritme.

Het ruimtelijke geheugen

Honden beschikken ook over een prima ruimtelijk geheugen. Ze weten hierdoor niet alleen hun etensbak of mand te vinden, maar ze weten ook donders goed waar die teefjes wonen, of waar die irritante hond woont die hij ‘s avonds tegenkomt tijdens een wandeling. Ze kunnen informatie opslaan over uitgestrekte ruimtelijke gebieden.

In het wild begraven honden bijvoorbeeld hun eten op een bepaalde plek. Deze plek weten ze soms na weken slenteren zonder moeite terug te vinden. De combinatie van geuren, ruimtelijk geheugen en een connectie met het magnetische veld van de aarde zorgt er dus voor dat een hond exact weet welke kant hij moet lopen.

Als een hond met een auto wordt vervoerd en achtergelaten, kan er geen sprake zijn van een geheugenmap. Desondanks weten honden toch vaak de weg terug naar huis te vinden. Deze hondstrouwe beesten beschikken ook over een ijzeren doorzettingsvermogen en een zeer sterke overlevingsdrang.

Lees ook: Zo ziet Red Bull er onder een microscoop uit.